Jabłoń
O drzewach
JABŁOŃ – jest to drzewo należące do rodziny różowatych i występuje głównie w strefie klimatów umiarkowanych. Znanych jest około 25 gatunków, w Polsce występuje kilka z nich, głównie jako rośliny uprawne. Rodzima jabłoń dzika nie jest jednak przodkiem naszych licznych odmian uprawnych. Ich przodek pochodził prawdopodobnie z Azji.
U jabłoni uprawnej krótkopędy nie są cierniste, w przeciwieństwie do jabłoni dzikiej.
Przekrój drzewa - zwykle jest to jeden prosty pień, z czasem z kolejnymi odrostami korzeniowymi. Kwitnąca jabłoń to piękny widok – drzewo obsypane jest białymi kwiatami, niektóre z nich są zabarwione na różowo. Jabłonie wymagają zapylenia krzyżowego, aby mogły wydać owoce. Liście - sezonowe, są wsparte przylistkami, czyli nasadą przystającą do ogonków. Kształt jajowaty, eliptyczny. Osiąga od 2 do 12 cm długości.
Owocem jabłoni jest szupinka, zwana potocznie jabłkiem. Jabłka dojrzewają w różnych terminach w zależności od odmiany. Mają wiele witamin i soli mineralnych. Niektóre z tych składników, na przykład wapń, krzem i pektyny znajdują się w skórce owocu. O wartościach odżywczo-leczniczych jabłek decyduje duża zawartość związków pektynowych, czyli rozpuszczalnego w wodzie błonnika. Mają wysoką wartość dietetyczną, mogą być przechowywane w specjalnych chłodniach kilka miesięcy.
Owoc jabłkowaty, potocznie zwany jabłkiem, jest przeważnie kulisty, o różnych kolorach: zielony, żółty, czerwony; różnią się smakiem, konsystencją i wyglądem. W Polsce największe znaczenie ma jabłoń domowa.
Jabłoń dzika posiada płytki system korzeniowy, jej drewno jest twarde i ma piękną barwę. Pnie nie są grube w związku z tym drewno jest praktycznie nieużytkowane. Drewno jabłoni używane jest także w stolarce. Gatunkami flory Polski jest między innymi jabłoń domowa, jabłoń dzika, jagodowa, kwiecista – wszystkie są gatunkami uprawianymi.
5 najczęstszych chorób jabłoni-
Mączniak - biały nalot na liściach, który często przechodzi na inne części drzewa. Jest bardzo niebezpieczny dla drzewa. Pąki liściowe, które zostały zaatakowane mogą zamierać powodując, że w kolejnym roku się nie rozwiną.
-
Zaraza ogniowa - potrafi wywołać spustoszenie w sadach. Charakteryzuje się popalonymi częściami rośliny. Pędy drzew zasychają od wierzchołków, a kora staje się popękana i odchodzi od zdrowej tkanki drzewa.
-
Brutalna zgnilizna - zaobserwować ją można dzięki charakterystycznym gnijącym plamom na owocach. Zarażone owoce gniją i opadają.
-
Parch jabłoni - na liściach pojawiają się charakterystyczne oliwkowozielone plamy, które doprowadzają do zwijania się ich, zasychania i opadania.
-
Rak drzew owocowych - przenoszony z zakażonych pęknięć w głąb gałęzi aż do pnia. Chore drzewa są słabsze i mniej odporne. Objawia się brunatnieniem i zamieraniem krótkopędów i kwiatów.
W mitologii celtyckiej jabłoń odgrywała bardzo duże znaczenie. Miała dawać schronienie duszom zmarłych. Twierdzono, że w centrum Avalonu - celtyckich zaświatach ma rosnąć drzewo jabłoni, które posiada jednocześnie kwiaty i owoce, a zjedzenie owocu rosnącego na nim daje wieczną młodość i nieśmiertelność. W mitologii greckiej, drzewa rosnące w sadzie nimf miały rodzić złote jabłka, które dawały nieśmiertelność. W chrześcijaństwie natomiast owoc jabłoni jest utożsamiany z grzechem.